آزمایش تست تنفس اوره یا UBT (Urea Breath Test) یکی از دقیق ترین و غیر تهاجمی ترین روش ها برای تشخیص عفونت باکتری هلیکوباکتر پیلوری در معده است. این باکتری یکی از مهم ترین عوامل زخم معده، التهاب معده (گاستریت)، زخم دوازدهه و حتی سرطان معده به شمار می رود.
با توجه به شیوع بالای عفونت هلیکوباکتر در بین افراد در سراسر جهان، تست تنفس اوره به عنوان یک روش سریع، بی خطر و بسیار دقیق برای تشخیص این نوع عفونت شناخته می شود. در این مقاله به بررسی کامل این تست، نحوه انجام آن، آمادگی های لازم، مزایا، محدودیت ها و نتایج احتمالی می پردازیم.
پیشنهاد مطالعه: آزمایش تشخیص تب مالت
تست تنفس اوره چگونه انجام می شود؟
این آزمایش بر اساس توانایی باکتری هلیکوباکتر در تجزیه اوره به آمونیاک و دی‌اکسیدکربن طراحی شده است. هنگامی که بیمار محلول اوره نشاندار (معمولاً با کربن ۱۳ یا ۱۴) را می نوشد، اگر این باکتری در معده وجود داشته باشد، آن را تجزیه کرده و دی‌اکسیدکربن تولید می کند که از طریق بازدم قابل اندازه گیری است.
مراحل انجام تست تنفس اوره عبارتند از:
۱. بیمار باید با معده خالی به آزمایشگاه مراجعه کند.
۲. ابتدا نمونه ای از بازدم اولیه گرفته می شود.
۳. سپس بیمار محلول اوره نشاندار را می نوشد.
۴. پس از ۱۵ تا ۳۰ دقیقه، بازدم دوم از فرد گرفته می شود.
۵. میزان دی‌اکسیدکربن نشاندار در نمونه بازدمی با دستگاه مخصوص اندازه گیری می شود.
چرا تست تنفس اوره اهمیت دارد؟
درمان سریع و دقیق عفونت هلیکوباکتر می تواند از پیشرفت بیماری های جدی گوارشی جلوگیری کند. تست تنفس اوره به دلایل زیر اهمیت زیادی دارد:
- تشخیص زودهنگام عفونت باکتریایی معده
- پیگیری درمان پس از مصرف آنتی‌بیوتیک
- جلوگیری از عوارضی چون زخم معده یا سرطان معده
- عدم نیاز به آندوسکوپی یا نمونه برداری تهاجمی
آمادگی های لازم قبل از انجام تست
برای اینکه نتیجه تست دقیق باشد، رعایت نکات زیر قبل از انجام آزمایش ضروری است:
- بیمار باید حداقل ۶ ساعت ناشتا باشد.
- از مصرف آنتی‌بیوتیک ها حداقل ۴ هفته قبل خودداری شود.
- از مصرف داروهای ضد اسید معده مانند مهارکننده های پمپ پروتون (مثل امپرازول) حداقل ۲ هفته قبل پرهیز شود.
- از مصرف نوشابه، آدامس و سیگار قبل از آزمایش خودداری شود.
- در صورت داشتن هرگونه بیماری یا مصرف دارو، حتماً با پزشک مشورت شود.
چه کسانی باید تست تنفس اوره انجام دهند؟
این آزمایش برای افرادی توصیه می شود که یکی از علائم یا شرایط زیر را داشته باشند:
- درد و سوزش معده یا شکم
- تهوع یا استفراغ مکرر
- نفخ و احساس سنگینی پس از غذا
- سابقه زخم معده یا دوازدهه
- سابقه خانوادگی سرطان معده
- افراد مشکوک به بازگشت مجدد عفونت پس از درمان
مزایای تست تنفس اوره
- غیر تهاجمی بودن: برخلاف آندوسکوپی، هیچ گونه درد یا نیاز به بی حسی ندارد.
- دقت بالا: حساسیت و ویژگی تست بیش از ۹۵ درصد است.
- کاربرد در کودکان و بزرگسالان
- قابل انجام در زمان کوتاه و بدون بستری شدن
- مناسب برای بررسی اثربخشی درمان
معایب و محدودیت های تست
با وجود مزایای بسیار، این تست معایبی هم دارد که شامل موارد زیر است:
- در دوران بارداری ممکن است توصیه نشود.
- برای افرادی که توانایی بلع محلول را ندارند مناسب نیست.
- ممکن است تحت تاثیر مصرف داروها یا غذا قرار گیرد.
- گران تر از برخی روش های تشخیص دیگر مانند آزمایش مدفوع است.
تفسیر نتایج تست تنفس اوره
نتایج تست معمولاً به صورت مثبت یا منفی گزارش می شود:
- نتیجه مثبت: وجود هلیکوباکتر پیلوری در معده و احتمال عفونت فعال
- نتیجه منفی: عدم وجود باکتری و یا درمان موفق عفونت
در صورت مثبت بودن تست، پزشک معمولاً درمان آنتی‌بیوتیکی را آغاز می کند. اگر تست پس از پایان دوره درمان تکرار شود و منفی باشد، به این معناست که درمان موفقیت آمیز بوده است.
جایگزین های تست تنفس اوره
اگر به هر دلیلی امکان انجام این تست وجود نداشته باشد، روش های زیر ممکن است جایگزین شوند:
- آزمایش آنتی‌ژن هلیکوباکتر در مدفوع
- آزمایش خون برای بررسی آنتی‌بادی
- آندوسکوپی و نمونه برداری از مخاط معده
- آزمایش مولکولی PCR بر روی نمونه مدفوع یا بیوپسی
هزینه و محل انجام تست تنفس اوره
این تست در بیشتر آزمایشگاه های تخصصی گوارش یا مراکز تشخیصی بزرگ انجام می شود. هزینه آن بسته به نوع آزمایشگاه، نوع ماده نشاندار (کربن ۱۳ یا ۱۴) و شهر محل زندگی متغیر است.
تست کربن ۱۳ ایمن تر بوده و در کودکان نیز کاربرد دارد، ولی معمولاً کمی گران تر است.
جمع بندی و توصیه نهایی
تست تنفس اوره یکی از بهترین روش ها برای تشخیص عفونت باکتری هلیکوباکتر پیلوری در معده است. این تست نه تنها دقیق و سریع است، بلکه بدون درد و قابل استفاده برای اکثر افراد در هر سنی می باشد. در صورت داشتن علائم گوارشی مزمن، انجام این تست می تواند راهی مؤثر برای تشخیص و درمان به موقع باشد.
اگر نتیجه تست شما مثبت بود، حتماً طبق دستور پزشک دوره درمان را به صورت کامل طی کنید و پس از پایان داروها، تست را مجدداً تکرار نمایید تا از درمان کامل عفونت اطمینان حاصل شود.
مشاوره آزمایش تست تنفس اوره و نمونه گیری در منزل در تبریز : 0414148 آزمایشگاه صدر
بدون دیدگاه