تست Anti-DNase B آزمایشی است که میزان آنتی بادی ضد آنزیم DNase B در خون فرد را اندازه‌گیری می‌کند. این آنزیم توسط باکتری های استرپتوکوک گروه A تولید می شود و سیستم ایمنی بدن با تولید آنتی بادی هایی علیه آن واکنش نشان می‌دهد.
یکی از آزمایش های مهم در تشخیص عفونت های باکتریایی، تست Anti-DNase B یا آنتی DNase B است که برای شناسایی آنتی بادی های خاصی در خون انجام می‌شود. این آنتی بادی ها معمولاً در پاسخ به عفونت‌های استرپتوکوکی گروه A تولید می‌شوند. در این مقاله به معرفی کامل این تست، موارد کاربرد، روش انجام آزمایش و نکات مهم قبل از آن می‌پردازیم.
آزمایش آنتی DNase B معمولاً زمانی درخواست می‌شود که پزشک به عوارض غیرچرکی عفونت‌های استرپتوکوکی مشکوک باشد، به خصوص زمانی که بیمار سابقه‌ای از گلودرد استرپتوکوکی نداشته اما علائم التهاب یا بیماری خودایمنی بروز داده است.
مقاله: آزمایش آنتی بادی ضد هسته ای چیست؟
موارد کاربرد تست Anti-DNase B
این آزمایش عمدتاً در تشخیص یا تأیید بیماری‌هایی استفاده می‌شود که به عنوان عوارض ثانویه پس از عفونت‌های استرپتوکوکی ایجاد می‌شوند. مهم‌ترین این موارد عبارتند از:
1. تب روماتیسمی (Rheumatic Fever)
تب روماتیسمی یکی از بیماری‌های التهابی است که معمولاً چند هفته پس از گلودرد استرپتوکوکی یا تب مخملک ظاهر می‌شود. این بیماری می‌تواند قلب، مفاصل، پوست و سیستم عصبی را درگیر کند. با کمک تست Anti-DNase B می‌توان به وجود عفونت قبلی و علت اصلی بیماری پی برد.
2. گلومرولونفریت حاد (Acute Poststreptococcal Glomerulonephritis)
نوعی بیماری کلیوی است که در اثر پاسخ ایمنی به عفونت استرپتوکوکی ایجاد می‌شود. تست Anti-DNase B می‌تواند به عنوان یک نشانگر برای بررسی وجود عفونت استرپتوکوکی در گذشته مورد استفاده قرار گیرد.
3. بررسی سابقه عفونت استرپتوکوکی پنهان
در برخی موارد بیمار علائمی مانند درد مفاصل، ضایعات پوستی یا مشکلات قلبی دارد اما شواهدی از عفونت فعال وجود ندارد. در این شرایط، آزمایش Anti-DNase B می‌تواند سابقه‌ای از عفونت نهفته را آشکار کند.
تفاوت تست Anti-DNase B با ASO
یکی دیگر از تست‌های مرتبط، آزمایش ASO (آنتی‌استرپتولیزین O) است. تفاوت این دو تست در نوع آنتی‌بادی مورد سنجش است:
- ASO: آنتی‌بادی علیه آنزیم استرپتولیزین O را اندازه‌گیری می‌کند.
- Anti-DNase B: آنتی‌بادی علیه آنزیم DNase B را می‌سنجد.
در برخی افراد سطح ASO ممکن است طبیعی باشد اما سطح Anti-DNase B بالا باشد، به خصوص در کودکان یا در مواقعی که عفونت استرپتوکوکی در پوست اتفاق افتاده است. به همین دلیل معمولاً این دو آزمایش به صورت مکمل انجام می‌گیرند.
روش انجام آزمایش Anti-DNase B
آزمایش Anti-DNase B یک تست خون ساده است و مراحل اجرای آن به شرح زیر است:
- نمونه خون از ورید بازو گرفته می‌شود.
- نمونه به آزمایشگاه ارسال شده و با روش‌های خاصی مانند نفلومتری یا الایزا (ELISA) میزان آنتی‌بادی ضد DNase B اندازه‌گیری می‌شود.
- نتایج معمولاً طی 2 تا 5 روز آماده می‌شود.
روش بررسی و تحیلی نتایج آزمایش
میزان طبیعی آنتی DNase B بسته به سن، جنس و روش اندازه‌گیری می‌تواند متفاوت باشد. به طور کلی:
- سطح پایین یا نرمال: نشان‌دهنده عدم وجود پاسخ ایمنی به DNase B و در نتیجه عدم وجود عفونت استرپتوکوکی اخیر است.
- سطح بالا: احتمالاً نشان‌دهنده عفونت اخیر با استرپتوکوک گروه A و فعال شدن سیستم ایمنی است.
برای تشخیص دقیق، پزشک نتایج آزمایش را با علائم بالینی و سایر تست‌های مرتبط ترکیب می‌کند.
نکات مهم قبل از انجام آزمایش Anti-DNase B
اگرچه این آزمایش نیازی به آمادگی خاصی ندارد، اما رعایت برخی نکات به افزایش دقت و صحت نتایج کمک می‌کند:
- ناشتا بودن: معمولاً ناشتا بودن برای این تست الزامی نیست، اما بهتر است طبق دستور پزشک عمل شود.
- اطلاع از داروهای مصرفی: مصرف برخی داروها ممکن است بر نتیجه آزمایش اثرگذار باشد، به ویژه داروهای ضدالتهاب، آنتی‌بیوتیک‌ها و کورتیکواستروئیدها. حتماً پزشک یا تکنسین آزمایشگاه را از داروهای مصرفی مطلع کنید.
- عدم انجام تست در زمان مصرف آنتی‌بیوتیک: اگر اخیراً آنتی‌بیوتیک مصرف کرده‌اید، بهتر است آزمایش را چند هفته پس از پایان دوره دارو انجام دهید تا تأثیر آن بر سیستم ایمنی کاهش یابد.
- اطلاع از علائم و سابقه بیماری: حتماً پزشک خود را از علائمی مانند گلودرد، تب، بثورات پوستی، درد مفاصل یا مشکلات کلیوی در هفته‌های اخیر آگاه کنید.
چه زمانی باید آزمایش Anti-DNase B را انجام داد؟
در صورت بروز علائمی مانند موارد زیر که احتمال عفونت استرپتوکوکی یا عوارض آن وجود دارد، پزشک ممکن است این تست را تجویز کند:
- سابقه گلودرد بدون درمان مناسب
- تب با درد مفاصل، به ویژه در کودکان
- خون در ادرار، تورم پاها یا پف صورت
- تشخیص گلومرولونفریت یا تب روماتیسمی
تست Anti-DNase B یکی از ابزارهای تشخیصی مهم برای بررسی عفونت‌های گذشته با باکتری‌های استرپتوکوک گروه A است. این آزمایش به‌ویژه در مواردی کاربرد دارد که پزشک به عوارض غیرمستقیم و التهابی این عفونت‌ها مشکوک باشد، مانند تب روماتیسمی و گلومرولونفریت حاد. با انجام این آزمایش در زمان مناسب و رعایت نکات قبل از آن، می‌توان به تشخیص دقیق‌تری رسید و درمان مؤثرتری را آغاز کرد.
اگر پزشک برای شما یا کودک‌تان این تست را تجویز کرده است، نگران نباشید؛ این آزمایش غیر تهاجمی، ساده و بسیار مفید در تشخیص علت علائم غیرمعمولی است که ممکن است ناشی از عفونت‌های باکتریایی قبلی باشد.
مشاوره آزمایش تست Anti-DNase B و نمونه گیری در منزل در تبریز : 0414148
بدون دیدگاه