بیماری ام اس آزمایش و تشخیص

بیماری ام اس یا مولتیپل اسکلروز (Multiple Sclerosis) MS یک بیماری نوروموسکولار است که عمدتاً سیستم عصبی مرکزی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به طور نادرست به بافت های سالم خود حمله می کند و باعث تخریب لایه ای از ماده سفید، که عصب ها را پوشش می دهد، می شود. این لایه پوششی که به اسم میلین شناخته می شود، انتقال سریع اطلاعات را بین سلول های عصبی تسهیل می کند.

علائم ام اس می تواند شامل تاری دید، مشکلات تعادل و هماهنگی، ضعف عضلانی، خستگی غیرعادی، مشکلات حافظه و تمرکز، مشکلات صحبت کردن و تندخویی های عاطفی باشد. علائم و شدت بیماری در هر فرد ممکن است متفاوت باشد و در طول زمان تغییر کند.

علت ام اس هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما عوامل ژنتیکی و محیطی به عنوان عوامل مؤثر در بروز و توسعه بیماری مطرح شده اند. درمان ام اس شامل مدیریت علائم، کاهش التهاب، کنترل حملات بیماری و کاهش پیشرفت بیماری است. درمان ممکن است شامل داروها، فیزیوتراپی، تغذیه مناسب و مشاوره حمایتی باشد.

آشنایی با بیماری SMA و آزمایش های تشخیصی و دارو های رایج این بیماری

معیارهای تشخیص ام‌اس

تشخیص بیماری ام‌اس بر اساس ترکیبی از علائم بالینی، تاریخچه بیماری، آزمایش‌های تشخیصی و یافته‌های تصویربرداری انجام می‌شود. در زیر، معیارهای تشخیص ام‌اس را بررسی خواهیم کرد:

1. تاریخچه بالینی: پزشک شما ابتدا به تاریخچه بالینی شما توجه خواهد کرد. این شامل شرح دقیق علائمی است که تجربه می‌کنید، زمان و شدت آنها، علل تشدید و کاهش علائم، تاریخچه خانوادگی و سوابق بیماری‌های دیگر است.

2. آزمایش‌های تشخیصی: آزمایش خون به منظور بررسی علامت‌های التهاب و دیگر شرایط ممکن است در نظر گرفته شود. آزمایش‌های دیگر مانند آزمایش لومبار پانل (Lumbar Puncture) برای بررسی نمونه‌ای از مایع نخاعی و آزمایش چشمی (گفته می‌شود که کاهش بینایی رنگی ناشی از ام‌اس است) ممکن است نیاز باشد.

3. یافته‌های تصویربرداری: آزمایش‌های تصویربرداری مغز و نخاع از جمله روش‌های مهم در تشخیص ام‌اس هستند. تصاویر MRI (Resonance Magnetic Imaging) برای تشخیص لکه‌های ضایعات مایلینی (مرتبط با ام‌اس) در مغز و نخاع استفاده می‌شوند.

4. معیارهای تشخیصی: جهت تشخیص ام‌اس، برخی از معیارهای تشخیصی وجود دارند. به طور کلی، برای تشخیص باید حداقل دو حمله جداگانه و مشخص به علایم بالینی ام‌اس داشته باشید، که به طور واضح در زمان و مکان با هم مغایرت داشته باشند. همچنین باید نشانه‌هایی از آسیب در دو منطقه جداگانه از سیستم عصبی مرکزی (مانند مغز و نخاع) وجود داشته باشد.

ام اس - تشخیص

آیا می توان تست ام اس در خانه را انجام داد؟

تشخیص ام‌اس نیازمند ارزیابی توسط پزشک و استفاده از آزمون‌ها و روش‌های تشخیصی مناسب است. در حالت عادی، تست ام‌اس در خانه وجود ندارد و برای تشخیص دقیق باید با پزشک متخصص ملاقات کرده و ارزیابی کاملی انجام دهید.

در صورتی که شما علائمی مشکوک به ام‌اس داشته باشید، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کنید. پزشک شما تاریخچه بالینی شما را بررسی کرده، از شما سوالاتی درباره علائم، تجربیات قبلی و سوابق خانوادگی پرسیده و احتمال ام‌اس را ارزیابی خواهد کرد. در صورت لزوم، آزمایش‌های تشخیصی مانند آزمایش خون و آزمایش لومبار پانل (Lumbar Puncture) برای بررسی نمونه‌ای از مایع نخاعی ممکن است انجام شود. همچنین، تصاویر MRI مغز و نخاع نیز معمولاً برای تشخیص ام‌اس مورد استفاده قرار می‌گیرند.

چه نوع علائمی ممکن است برای ام‌اس مشکوک باشند؟

بیماری ام‌اس می‌تواند علائم متنوعی را ایجاد کند، زیرا سیستم عصبی مرکزی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به طور کلی، علائم ام‌اس می‌توانند تغییرات در حرکت، حس و عملکرد عصبی را نشان دهند. برخی از علائم ممکن در ام‌اس عبارتند از:

1. تاری دید یا دوبینی: احساس کمیابی دید، دیدن نقاط سیاه یا تاری در دید، دیدن دو تصویر از یک شیء (دوبینی)، کاهش وضوح دید و مشکلات در تمرکز بینایی.

2. مشکلات حرکتی: ضعف عضلانی، لرزش، کاهش توانایی هماهنگی و تعادل، کمردرد و مشکلات در حرکت و کنترل عضلات.

3. خستگی غیرعادی: احساس خستگی شدید و خستگی که با استراحت نمی‌گذرد و بر کارکرد روزانه تأثیر می‌گذارد.

4. مشکلات حافظه و تمرکز: دشواری در تمرکز، کاهش حافظه کوتاه مدت، مشکلات در پردازش اطلاعات و مشکلات در برنامه‌ریزی و انجام وظایف روزمره.

5. مشکلات صحبت کردن: مشکلات در تلفظ کلمات، اختلال در نحو و گرامر زبان، کاهش سرعت صحبت و مشکلات در انتقال افکار.

6. عوارض حسی: کاهش حس لمس، درد و احساس سوزش، احساس سرد یا گرمای غیرطبیعی در بخش‌های مختلف بدن.

7. تغییرات عاطفی: تندخویی، اضطراب، افسردگی و تغییرات در روحیه.

انجام تست و چکاپ رایج سلامتی بصورت کاملا دقیق

آزمایش های مربوط به ام اس

برای تشخیص بیماری ام اس، پزشکان از چندین آزمایش و روش تشخیصی استفاده می‌کنند. در زیر، برخی از آزمایش‌ها و روش‌های مربوط به تشخیص ام اس آورده شده است:

1. آزمایش خون: آزمایش خون می‌تواند به دنبال علائم التهاب در بدن بگردد و نشانگرهایی مانند آنتی‌بادی‌ها و سایر نشانگرهای التهابی را اندازه‌گیری کند. این آزمایش می‌تواند در تشخیص ام‌اس و از بین بردن سایر علل مشابه مفید باشد.

2. آزمایش لومبار پانل (Lumbar Puncture): در این آزمایش، با استفاده از سوزنی نمونه‌ای از مایع نخاعی در ناحیه کمر گرفته می‌شود. این نمونه برای بررسی نشانگرهایی مانند ایمونوگلوبولین‌های مختلف و نشانگرهای التهابی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، این آزمایش می‌تواند به بررسی وجود سلول‌های نخاعی نادر، شبیه به سلول‌های ام‌اس، که به عنوان نشانگری برای بیماری استفاده می‌شوند، نیز مفید باشد.

3. تصویربرداری از مغز و نخاع (MRI): تصویربرداری از مغز و نخاع با استفاده از تکنیک‌های MRI می‌تواند تغییرات و التهابات مرتبط با ام‌اس را نشان دهد. این تصاویر ممکن است نشان دهنده وجود ضایعات (لسیون‌ها) در مناطق مختلف مغز و نخاع باشند که ممکن است با علائم ام‌اس همخوانی داشته باشند.

4. آزمایش اختلاف سرعت هدایت عصبی (Nerve Conduction Studies): این آزمایش برای اندازه‌گیری سرعت هدایت امپولس‌های عصبی در طول عصب‌ها استفاده می‌شود. تغییرات در سرعت هدایت عصبی ممکن است نشان‌دهنده آسیب عصبی و نقاط ضعف عصبی مرتبط با ام‌اس باشد.

5. آزمایش چشم پزشکی: برخی آزمایش‌های چشم پزشکی مانند آزمایش چشم خونریزی (Fundoscopy) و جانبی چشم (Visual Evoked Potential) ممکن است در تشخیص ام‌اس مورد استفاده قرار گیرند. این آزمایش‌ها می‌توانند تغییراتی را در عملکرد و ساختارچشمی که به علائم ام‌اس مرتبط است، تشخیص دهند.

نتیجه در بیماری ام اس :

مهم است بدانید که تشخیص ام‌اس معمولاً به ترکیبی از علائم بالینی، سابقه بیماری، آزمایش‌های تشخیصی و تصویربرداری بستگی دارد. تنها بر اساس علائم خود، نمی‌توان تشخیص قطعی ام‌اس را قائل شد.

در صورت داشتن علائم مشکوک به ام‌اس، بهتر است به پزشک متخصص نورولوژی (مغز و اعصاب) مراجعه تا با تشخیص دقیقی بررسی شود و در صورت لزوم، آزمایش‌های مربوطه در یک آزمایشگاه مجهز نیز در نظر گرفته شود.

صدر تبریز

مهر 19, 1402